Opis:
Paratiroidni hormon ili parathormon (PTH) je polipeptid od 84 aminokiseline, sintetiziraju ga paratireoidne žlijezde i luče u krvotok.Biološki aktivni N-terminalni fragment ima poluživot od 4 minuta prije nego što se eliminira preko bubrega i jetre. Određivanje koncentracije intaktnog paratireoidnog hormona omogućava direktno utvrđivanje sekretorne aktivnosti paratireoidnih žlijezda. PTH je jedan od najvažnijih regulatora homeostaze kalcija. Zajedno s vitaminom D i kalcitoninom, dovodi do mobilizacije kalcija i fosfata kostiju, i povećava apsorpciju kalcija crijevima i izlučivanje fosfata preko bubrega.Sekrecija PTH je inhibirana visokim koncentracijama kalcija, odnosno potencirana niskom razinom koncentracije kalcija. Hiperfunkcija paratireoidnih žlijezda rezultira povećanim lučenjem PTH (hiperparatireoidizam). Primarni uzroci su adenomi paratireoidnih žlijezda. U sekundarnom hiperparatireoidizmu razina kalcija u krvi je niska kao rezultat drugih patoloških stanja (npr. nedostatak vitamina D).
Zašto se određuje PTH?
PTH određuje se kada je potrebna diferencijalna dijagnoza hiper ili hipokalcemije, procjena funkcije paratireoidne žlijezde, kod bubrežnih bolesnika, kao i kod procjene funkcije paratireoidne žlijezde kod bolesnika s bolestima vezanim za koštani sustav i poremećaje elektrolita. Rezultate određivanja koncentracija PTH i kalcija treba analizirati zajedno.
Referentni interval
1.6 -6.9 pmol/L
Povišeno:
PTH je povećan kod prmarnog i sekundarnog hiperparatireodizma. Uzroci primarnog mogu biti adenomi paratireoidnih žlijezda. Sekundarni hiperparatireoidizam pojavjuje se zbog manjka vitamina D.
Sniženo:
Hipoparatiroidizam nastaje uslijed smanjenog lučenja PTH ili njegovog smanjenog djelovanja. To može nastati zbog uklanjanja paratireoidnih žlijezda ili njihovog uništenja (npr. kod operacije štitnjače, autoimune bolesti, zračenje, tumori). Uzrok hipoparatiroidizmu može biti i mutacija PTH receptora ili nasljedni nedostatak tkiva paratiroidnih žlijezda.
Vrsta i vrijeme uzimanja uzorka
Uzorak:
Serum (venska krv)
Preporuča se vađenje krvi u ujutro
Vrijeme određivanja:
Nalaz je gotov za 1,5 sati nakon vađenja krvi.
